प्रश्न १. एका वाक्यात उत्तरे लिहा .
(१) मुग्धाच्या शाळेत कोणता समारंभ होता ?
उत्तर -मुग्धाच्या शाळेत बक्षीस समारंभ होता.
(२) समारंभाला प्रमुख पाहुणे कोण आले होते ?
उत्तर - समारंभाला प्रसिद्ध लेखक प्रमुख पाहुणे म्हणून आले होते.
(३) बायांनी मुग्धाला नवीन वर्षात काय दिले होते?
उत्तर - बाबांनी मुग्धाला नवीन वर्षांत एक डायरी (रोजनिशी) दिली होती.
(४) मुग्धाला आपली चूक का कळू लागली ?
उत्तर - एखादी गोष्ट मनासारखी किंवा मनाविरुद्ध झाली की मुग्धा ती कागदावर लिहू लागल्यामुळे तिला तिची चूक कळू लागली.
(५) मुग्धाने कोणत्या स्पर्धेत पहिल्या नंबरचे बक्षीस पटकावले?
उत्तर - मुग्धाने चित्रकला स्पर्धेत पहिल्या नंबरचे बक्षीस पटकावले.
(६) मुग्धाचा स्वभाव कसा होता?
उत्तर - मुग्धाचा स्वभाव अबोल होता.
(७) प्रमुख पाहुण्यांना कोणता छंद लागला होता ?
उत्तर - दिवसभर झालेल्या गोष्टी आठवून रोज रात्री वहीत लिहून काढण्याचा छंद प्रमुख पाहुण्यांना लागला होता.
(८) प्रमुख पाहुण्यांमध्ये कशामुळे परिवर्तन घडले होते?
उत्तर - बोलण्याने, लिहिण्याने व वाचन केल्याने प्रमुख पाहुण्यांमध्ये परिवर्तन घडले होते.
(९) मुग्धाने कोणता संकल्प केला?
उत्तर - मुग्धाने रोज काहीतरी लिहिण्याचा संकल्प केला.
प्रश्न २. कोण, कोणास म्हणाले?
(१) " चित्रकला स्पर्धेत पहिल्या नंबरचं बक्षीसही पटकावलंय, पण ती जास्त बोलत नाही."
उत्तर - " चित्रकला स्पर्धेत पहिल्या नंबरचं बक्षीसही पटकावलंय, पण ती जास्त बोलत नाही." असे बाई मुग्धाच्या आईला म्हणाल्या.
(२) "मला पहिल्यापासून लिहिण्याचा छंद होता."
उत्तर - "मला पहिल्यापासून लिहिण्याचा छंद होता." असे प्रमुख पाहुणे विदयार्थ्यांना म्हणाले.
(3) " आणि मी एक साहित्यिक झालो."
उत्तर - " आणि मी एक साहित्यिक झालो." असे प्रमुख पाहुणे विद्यार्थ्यांना म्हणाले.
(४) "हा घुम्या मुलगा, चांगलाच बोलू लागलाय."
उत्तर - 'हा घुम्या मुलगा, चांगलाच बोलू लागलाय." असे प्रमुख पाहुण्यांचे काका प्रमुख पाहुण्यांना म्हणाले. "
(५) "काय म्हणतेय आमची मुग्धा?"
उत्तर - "काय म्हणतेय आमची मुग्धा?" असे मुग्धाची आई बाईना म्हणाली.
प्रश्न ३. कंसात दिलेल्या शब्दांपैकी योग्य शब्द निवडून वाक्ये लिहा.
(संकल्प, अबोल, परिवर्तन, मुग्ध, मनाशी, गमतीजमती)
(१) पाहुण्यांनी त्यांच्या लहानपणीच्या गमतीजमती सांगितल्या.
(२) " बोलण्यानं, लिहिण्यानं, वाचल्यानं माझ्यात परिवर्तन घडत गेलं. "
(३) त्या पाहुण्याचे भाषण ऐकून मुग्धा अगदी मुग्ध झाली.
(४) मुग्धाने मनाशी पक्के ठरवले, नवीन वर्षाचा संकल्प केला.
(५) मुग्धाची अबोल कळी फुलायला लागली.
प्रश्न ४. खालील शब्दांना जोडून येणारे शब्द लिहा
जसे गमतीजमती.
उत्तरे
१) बारीकसारीक
२) जिकडेतिकडे
३) चढउतार
४) पालापाचोळा
५) काटेकुटे
६) दगडगोटे
प्रश्न ५. खालील शब्दाच्या सुरुवातीला दिलेले अक्षर / शब्द लावून नवीन शब्द तयार करा.
जसे बोल - अबोल.
( सु, गैर, अ )
१) संवाद- सुसंवाद
२) हजर - गैरहजर
३) न्याय - अन्याय.
प्र.६. एकाच शब्दाला दोन वेगवेगळी अक्षरे लावली की दोन वेगवेगळे शब्द तयार होऊ शकतात. त्यांचा अर्थ एकमेकांच्या विरुद्ध असू शकतो. उदा., 'संवाद' या शब्दापासून 'सुसंवाद' आणि 'विसंवाद' असे विरुद्ध अर्थाचे शब्द बनू शकतात. आता पुढील शब्दांना वेगवेगळी अक्षरे लावून विरुद्ध अर्थाचे शब्द बनवा. त्यासाठी 'सु', 'अ', 'कु' हो अक्षरे वापरा.
(१) स्पष्ट - अस्पष्ट सुस्पष्ट
(२) प्रसिद्ध - सुप्रसिद्ध कुप्रसिद्ध
(३) नियोजित - सुनियोजित अनियोजित
